ในการปรึกษาสินสมรสกับภรรยาที่หย่ากันนั้น สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจถึงสิทธิและหน้าที่ของตนตามกฎหมายก่อน โดยสินสมรสของคู่สมรสที่จดทะเบียนสมรสกันตามกฎหมายนั้น แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
- สินส่วนตัว คือ ทรัพย์สินที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีอยู่ก่อนสมรส หรือได้มาระหว่างสมรสโดยมรดกหรือโดยการให้โดยเสน่หา ของหมั้น หรือทรัพย์สินที่ได้มาเนื่องจากการทำละเมิด หรือทรัพย์สินที่ได้มาโดยการฉ้อโกง หลอกลวง หรือทุจริต
- สินสมรส คือ ทรัพย์สินที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้มาระหว่างสมรส โดยการทำงาน อาชีพ หรือกิจการส่วนตัว เว้นแต่ทรัพย์สินที่ได้มาตามข้อยกเว้นในมาตรา 1471 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
เมื่อหย่ากัน ทรัพย์สินของคู่สมรสจะแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ
- สินส่วนตัว ของแต่ละฝ่ายจะตกเป็นของฝ่ายนั้นโดยเด็ดขาด
- สินสมรส จะแบ่งกันโดยเฉลี่ยเท่า ๆ กัน เว้นแต่มีข้อตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น
ในกรณีที่มีหนี้ระหว่างสมรส ฝ่ายที่ก่อหนี้จะต้องรับผิดชอบหนี้นั้นเพียงฝ่ายเดียว เว้นแต่หนี้ร่วม ซึ่งฝ่ายที่ก่อหนี้และอีกฝ่ายจะต้องร่วมกันรับผิดชอบหนี้นั้น โดยเจ้าหนี้สามารถยึดทรัพย์สินของทั้งสองฝ่ายเพื่อชำระหนี้ได้
ดังนั้น ในการปรึกษาสินสมรสกับภรรยาที่หย่ากันนั้น ฝ่ายที่ปรึกษาควรเตรียมเอกสารหลักฐานเกี่ยวกับทรัพย์สินต่าง ๆ ของตน เช่น โฉนดที่ดิน สมุดบัญชีเงินฝาก ทะเบียนรถยนต์ เป็นต้น เพื่อใช้ในการตรวจสอบสิทธิและหน้าที่ของตนตามกฎหมาย
นอกจากนี้ ฝ่ายที่ปรึกษาควรปรึกษากับทนายความเพื่อขอคำแนะนำเกี่ยวกับแนวทางในการปรึกษาสินสมรสอย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยทนายความจะเป็นผู้ช่วยในการรวบรวมเอกสารหลักฐาน และดำเนินการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปรึกษาสินสมรสให้
สำหรับประเด็นที่ควรปรึกษากับภรรยาที่หย่ากันนั้น โดยทั่วไปแล้ว ประเด็นที่ควรปรึกษา ได้แก่
- รายการทรัพย์สินของทั้งสองฝ่าย
- แนวทางในการแบ่งสินสมรส
- แนวทางในการชำระหนี้ระหว่างสมรส
หากทั้งสองฝ่ายสามารถตกลงกันได้เอง ก็สามารถจัดทำบันทึกข้อตกลงการแบ่งสินสมรสและชำระหนี้ระหว่างสมรสได้ โดยบันทึกข้อตกลงดังกล่าวจะต้องจัดทำเป็นลายลักษณ์อักษรและลงลายมือชื่อของทั้งสองฝ่าย
แต่หากทั้งสองฝ่ายไม่สามารถตกลงกันได้ ก็สามารถยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อขอให้ศาลมีคำสั่งแบ่งสินสมรสและชำระหนี้ระหว่างสมรสได้ โดยศาลจะพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น ระยะเวลาของการสมรส ฐานะทางเศรษฐกิจของทั้งสองฝ่าย และประโยชน์ของบุตร เป็นต้น
ดังนั้น ในการปรึกษาสินสมรสกับภรรยาที่หย่ากันนั้น ฝ่ายที่ปรึกษาควรเตรียมเอกสารหลักฐานเกี่ยวกับทรัพย์สินต่าง ๆ ของตน และปรึกษากับทนายความเพื่อขอคำแนะนำเกี่ยวกับแนวทางในการปรึกษาสินสมรสอย่างถูกต้องตามกฎหมาย เพื่อให้สามารถดำเนินการได้อย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ
